Do tej pory ukazały się następujęce książki:
- „W cieniu Puszczy Białowieskiej. Ilustrowany przewodnik po międzywojennych dziejach lasu, jego włodarzy i mieszkańców” – w zespole redakcyjnym.
- „Cudem ocalały… Historia sztandaru Państwowej Średniej Szkoły Rolniczo-Leśnej w Białowieży”
- „Państwowa Szkoła dla Leśniczych w Białowieży 1929 – 1936″
- „Zanim powstały technika leśne…”
- „Wspomnienia o Technikum Leśnym w Białowieży 2” – w zespole redakcyjnym.
Poniżej znajdą Państwo opisy i fragmenty poszczególnych książek. Zachęcam do poznania się z nimi, wspominania, i dzielenia się wrażeniami i informacjami – wciąż poszukuję nowych tropów i śladów, które mogą doprowadzić do nowych odkryć, które warto utrwalić i podzielić się nimi z przyszłymi pokoleniami.
Zapraszam do kontaktu.
„W cieniu Puszczy Białowieskiej. Ilustrowany przewodnik po międzywojennych dziejach lasu, jego włodarzy i mieszkańców”
Na rynku wydawniczym pojawiła się bogato ilustrowana książka pt. „W cieniu Puszczy Białowieskiej. Ilustrowany przewodnik po międzywojennych dziejach lasu, jego włodarzy i mieszkańców”. Autorami wydawnictwa są Bogusław Kosel, Ewa Pirożnikow, Anna Kulbacka i Bogumiła Jędrzejewska. Intencją autorów było nakreślenie jednego z najciekawszych okresów w dziejach Puszczy Białowieskiej tj. lat międzywojennych. We wstępie czytamy:
„Odradzająca się Rzeczpospolita przejęła władzę nad obszarem Puszczy Białowieskiej dopiero w marcu 1919 roku. Po ponad wiekowym panowaniu rosyjskim i ciężkich stratach okresu I wojny światowej spowodowanych niemieckim gospodarowaniem, ten niezwykły las trafił w ręce polskich leśników. Było to nie lada wyzwanie dla funkcjonariuszy państwa tworzącego się na gruzach trzech zaborów, ogarniętego widmem konfliktu o zachowanie niepodległości i kształtu granic. Dwie dekady od 1919 do 1939 roku, którym poświęcamy tę książkę stanowią w dziejach Puszczy Białowieskiej okres niezwykły i ze wszech miar godny zainteresowania. Wydarzenia tych lat pokazują proces intensywnej kolonizacji puszczy, rozbudowy przemysłu drzewnego i chemicznego, a także wsi, miasteczek i miast w tym regionie. Jednocześnie jest to okres, w którym rodzi się legenda Puszczy Białowieskiej, odkrywane są jej walory turystyczne i przyrodnicze, a także pragnienie ochrony jej pradawnego kształtu”.
Praca podzielona jest na 10 rozdziałów tematycznych, które rozpatrują różnorodne aspekty dziejów rejonu Puszczy Białowieskiej. Punktem wyjścia do rozważań jest okres I wojny światowej i dokonania niemieckich okupantów, które paradoksalnie zapoczątkowały dynamiczny rozwój gospodarczy tego obszaru. Autorzy zamieścili szczegółowy opis powstania i przemian administracji leśnej oraz zaangażowania Lasów Państwowych w działalność społeczno-kulturalną. W osobnych rozdziałach potraktowano wątki eksploatacji obszarów leśnych Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży, ochrony przyrody i turystyki, łowiectwa, a także kształcenia leśników i budowy kościoła w Białowieży.
Książka „W cieniu Puszczy Białowieskiej…” została wydana nakładem Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie, specjalnej jednostki Lasów Państwowych, której celem jest m.in. pielęgnowanie wiedzy historycznej o organizacji i funkcjonowaniu Lasów Państwowych, technice i technologii, a także kulturze leśnej. Niezwykła oprawa graficzna książki i skład powstały za sprawą białowieżanina Jarosława Chyry. Publikacja wydana jest w twardych oprawach na kredowym papierze i liczy ponad 340 stron.
Cudem ocalały… Historia sztandaru Państwowej Średniej Szkoły Rolniczo-Leśnej w Białowieży
We wrześniu 2021 roku mija 30 lat od przekazania sztandaru byłej Państwowej Średniej Szkoły Rolniczo-Leśnej w Żyrowicach koło Słonima pod opiekę Parafii Rzymskokatolickiej pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Białowieży i w użytkowanie Technikum Leśnemu w Białowieży.
Sztandar ofiarowała Żyrowicka Rodzina – byli pracownicy i uczniowie szkoły funkcjonującej w latach 1924-1939. Szkoły w Żyrowicach już nie ma. Nie żyją jej nauczyciele i uczniowie. Pozostał skarb – jedyny ocalały sztandar szkół leśnych z okresu międzywojennego. Unikatowy, niepowtarzalny, arcydzieło sztuki hafciarskiej.
Postanowiłam na kartach książki przedstawić twórców sztandaru, jego historię, a także przypomnieć Żyrowicką Rodzinę, dokonania jej członków po drugiej wojnie światowej i tych, którzy do dziś wypełniają testament Żyrowickiej Rodziny.
Szkolny sztandar z 1936 roku po napaści ZSRR na Polskę 17 IX 1939 roku został ukryty. Przetrwał drugą wojnę światową i lata komunizmu. Odnaleziono go 50 lat później − w dobrym stanie − w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Słonimiu, wówczas jeszcze w Białoruskiej SRR.
Książka zawiera między innymi rozdziały o warszawskich (1916-1923) i łomżyńskich (1923/1924) korzeniach szkoły w Żyrowicach, o szczególnym charakterze i atmosferze żyrowickiej szkoły, o 500-letniej historii sanktuarium Matki Bożej w Żyrowicach, a także historii Słonima zwanego miastem klasztorów, o warszawskiej artystce Irenie Dybowskiej (1905-1939), która była projektantką sztandaru, o historii ukrycia sztandaru w 1939 roku, jego poszukiwań i odnalezienia w 1989 roku, wreszcie o jego powrocie do Polski i przekazaniu przez Żyrowiaków społeczności Technikum Leśnego w Białowieży.
Opowieść ilustrują 124 fotografie, zarówno archiwalne, jak i współczesne.
Zachęcam do zapoznania się z fragmentami książki poniżej:
Fragment o strajku w szkole w roku 1927.
O egzaminach wstępnych w 1929 roku.
O osiągnięciach na studiach Ireny Dybowskiej – projektantki sztandaru.
O wzruszeniu Żyrowickiej Rodziny na wieść o odnalezieniu sztandaru – po latach, w Białowieży.
Państwowa Szkoła dla Leśniczych w Białowieży 1929 – 1936
Niniejsza publikacja nie jest monografią, gdyż mimo poszukiwań nie odnaleziono dotychczas dokumentacji tejże szkoły. Nie są znane jej losy, ale można przypuszczać, że podzieliła ona los dokumentów Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży, które zaginęły podczas ewakuacji we wrześniu 1939 r.
Pamięć o białowieskiej szkole pozostała w artykułach w prasie leśnej, na zdjęciach, we wspomnieniach rodzin, które zgłaszały się i przekazywały pamiątki. Ze wzruszeniem słuchałam wspomnień czy też czytałam listy, w których podkreślano, że absolwenci nie rozstawali się z mundurem, nosili odznakę szkolną, opowiadali o szkole i nauczycielach. Niejednokrotnie też zaznaczano, że pochowani byli w mundurze leśnika.
Dzięki wspaniałym zdjęciom możemy przenieść się w świat przedwojennej Białowieży, z pałacem, z pociągiem, z przystanią kajakową, obejrzeć pomieszczenia szkolne i uśmiechnięte twarze młodych ludzi w zielonych mundurach.
